Bakanlık Ticaretin verilerini açıkladı

04 Mayıs 2020 - 23:03


GTS’ye göre Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 41,38 oranında azalan ihracat 8 milyar 993 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Salgın nedeniyle başta AB ülkeleri olmak üzere, önemli ihraç ülkelerimizde görülen eşi görülmemiş boyuttaki pazar ve talep daralmaları ve sınırlardaki karantina önlemleri Nisan ayı ihracatımızda görülen düşüşün de ana nedeni olmuştur.
GTS’ye göre Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına kıyasla % 41,38 oranında azalan ihracat 8 milyar 993 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 
Mart ayından itibaren tüm dünyayı hem sosyal hem de ekonomik anlamda çok büyük oranda olumsuz etkileyen Covid-19 salgınının ekonomik yansımalarının Nisan ayında çok daha sert ve keskin görülmeye başlanması, ihracatımızı negatif yönde etkilemeye devam etmiştir.
Nitekim salgın nedeniyle başta AB ülkeleri olmak üzere, önemli ihraç ülkelerimizde görülen eşi görülmemiş boyuttaki pazar ve talep daralmaları ve sınırlardaki karantina önlemleri Nisan ayı ihracatımızda görülen düşüşün de ana nedeni olmuştur. AB ülkelerinin GSYİH’sı ilk çeyrekte % 3,5 oranında daralmış olup, bu rakam çeyreklik bazda verinin açıklandığı 1995 yılından bu yana görülen en yüksek oranlı küçülmeye tekabül etmektedir. Benzer şekilde ABD ekonomisinin de aynı dönemde beklentilerin de ötesinde % 4,8 oranında daraldığı açıklanmıştır.
Mart ve Nisan aylarında görülen bu düşüş, yılın ilk 2 ayında % 4,0 oranında artış gösteren ihracatımızın da 4 aylık dönem itibariyle negatif büyüme göstermesine neden olmuştur.
Nisan ayında ithalatımız da bir önceki yılın aynı ayına göre % 28,31 azalarak 12 milyar 957 milyon dolar olmuştur.
 
DIŞ TİCARET AÇIĞIMIZ NİSAN AYINDA 3,9 MİLYAR DOLAR OLDU
Nisan ayında dış ticaret açığımız 3 milyar 965 milyon dolar olarak gerçekleşirken dış ticaret hacmimiz ise bir önceki yılın aynı ayına göre % 34,31 azalarak 21 milyar 950 milyon dolar olmuştur.
2020 yılı Nisan ayında ihracatımızın ithalatımızı karşılama oranı ise %69,4; Ocak-Nisan döneminde ise % 75,4 olarak gerçekleşmiştir
 
NİSAN AYINDA EN FAZLA İHRACATI GERÇEKLEŞTİRDİĞİMİZ FASIL “KAZANLAR VE MAKİNELER” OLDU
“Kazanlar ve Makineler” faslında ihracatımız Nisan ayında %39,28 azalışla 918 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Nisan ayında en fazla ihracat yaptığımız diğer fasıllar ise sırasıyla “Demir ve Çelik” (654 milyon dolar) ve “Elektrikli makina ve cihazlar” (531 milyon dolar) olmuştur.
 
EN FAZLA İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKE ALMANYA
 
Nisan ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla Almanya, ABD ve Irak olurken ithalatta ise ilk üç sırayı Çin, Almanya ve Rusya almıştır. Nisan ayında ihracatçılarımız 205 farklı ihracat pazarına ulaşmayı başarmıştır.
 Ancak salgın nedeniyle başta AB ülkeleri olmak üzere, önemli ihraç ülkelerimizde görülen eşi görülmemiş boyuttaki pazar ve talep daralmaları ve sınırlardaki karantina önlemleri nedeniyle Nisan ayında ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre;  Fransa’ya %66; İspanya’ya %59; İngiltere’ye % 57,7; İtalya’ya %51; Belçika’ya %48,8; Almanya’ya %35,9; Irak’a %34,4 ve ABD’ye %25,1 oranında azalış göstermiştir.
 
EN BÜYÜK İLK 3 İHRACAT PAZARIMIZ TOPLAM İHRACATIMIZIN %22,6’SINI OLUŞTURDU
GTS’ye göre en fazla ihracat yaptığımız ilk üç ülke Nisan ayı itibarıyla toplam ihracatımızın % 22,6’sını oluştururken, en fazla ithalat yaptığımız ilk üç ülkenin toplam ithalatımızdan aldığı pay ise % 30,5 olarak gerçekleşmiştir.
Diğer taraftan, Covid-19 salgını nedeniyle bir önceki yılın aynı dönemine göre değer bazında Nisan ayında ihracatında en fazla düşüş gösteren ilk 5 ülke İngiltere, Almanya, Fransa, İspanya ve İtalya olmuştur.  Bu ülkelerin toplam ihracatımız içindeki payı 2019 yılı Nisan ayında %29,05 iken, 2020 yılı Nisan ayında 5,0 puan düşerek %24,07’ye gerilemiştir. Diğer taraftan, bu ülkelere yönelik ihracatımızda görülen azalış, Nisan ayında ihracatımızda değer bazında görülen 6 milyar 348 milyon dolarlık toplam düşüşün % 36,10’una tekabül etmektedir.
Benzer şekilde Nisan ayında Avrupa Birliği ülkelerine yapmış olduğumuz ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 49 azalışla 3 milyar 739 milyon dolar olurken söz konusu ülkelere yapmış olduğumuz ihracat toplam ihracatımızın %41,9’unu oluşturmuştur.
2020 yılı Nisan ayında görülen Azerbaycan’a %7,88’lik, Hong Kong’a %28,8’lik ve Güney Kore’ye  %51,0’lık ihracat artışları ise dikkat çekmiştir. 
 
DIŞ TİCARETTE EN ÇOK KULLANILAN TAŞIMA ŞEKLİ DENİZ YOLU TAŞIMACILIĞI OLDU
2020 yılı Nisan ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (5 milyar 689 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” (2 milyar 662 milyon dolar) ve “Hava Yolu” ulaşımı (489 milyon dolar) izlemiştir.
İthalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat “Deniz Yolu” (8 milyar 703 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” ulaşımı (2 milyar 263 milyon dolar) ve “Hava Yolu” (1 milyar 791 milyon dolar) takip etmiştir.
 
İHRACATTA EN ÇOK TERCİH EDİLEN ÖDEME ŞEKLİ MAL MUKABİLİ OLDU
 
2020 yılı Nisan ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal Mukabili Ödeme” (5 milyar 424 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (1 milyar 536 milyon dolar) ve “Vesaik Mukabili Ödeme” (736 milyon dolar) takip etti. İthalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Mal Mukabili Ödeme” (7 milyar 330 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin Ödeme” (2 milyar 918 milyon dolar) ve “Vadeli Akreditif” (823 milyon dolar) izlemiştir.
 
TİCARETİN EN KOLAY VE GÜVENLİ YAPILDIĞI ÜLKE OLMA YOLUNDA ÇALIŞMALARIMIZI KARARLILIKLA SÜRDÜRÜYORUZ
Bakanlık olarak ülkemizin en kolay ve en güvenli ticaretin yapıldığı ülke olma amacı doğrultusunda geliştirmiş olduğumuz “Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması” başarıyla devam ediyor. Söz konusu uygulama kapsamında birçok kolaylıktan faydalanarak rekabet güçlerini artırmayı başaran 501 firma, 2020 yılı Nisan ayında toplam ihracatımızın %22,57’sini, toplam ithalatımızın ise %29,42’sini oluşturmuştur.  Bakanlığımızın sunduğu kolaylaştırıcı dış ticaret uygulamalarından faydalanan firmalarımızın toplam dış ticaret hacmi 2020 yılında 5 milyar 841 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir. (2 milyar 29 milyon dolar ihracat, 3 milyar 812 milyon dolar ithalat).
 
DIŞ TİCARETİMİZİ MİLLİ PARA BİRİMİMİZLE GERÇEKLEŞTİRİYORUZ
Sayın Cumhurbaşkanımızın çağrısıyla yerli ve milli para birimimizin dış ticaretteki kullanımını artırmaya devam ediyoruz. Nisan ayında milli paramızla ihracat işlemlerimizi gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 168 olurken aynı dönemde 103 ülkeyle ithalat işlemlerimizi Türk Lirası ile gerçekleştirilmiştir. 2020 yılının Nisan ayında Türk Lirası ile yapmış olduğumuz dış ticaretin toplamı 8 milyar 922 milyon TL olarak gerçekleşmiş olup, bunun 2 milyar 952 milyon TL’lik kısmı ihracat, 5 milyar 970 milyon TL’lik kısmı ithalat olmuştur.
 
HKS BİLDİRİM SAYISI 12.8 MİLYONA ULAŞTI
 Ülkemizde faaliyet gösteren aktif firma sayısı 2020 yılı Nisan ayı itibariyle bir önceki aya göre sadece 146 azalışla 1 milyon 936 bin 554 olurken, limited şirketler toplam aktif firmaların % 44,5’ini oluşturmuştur. Bakanlık olarak tüketici fiyatlarındaki istikrarı sağlamak ve tüketicilerimize güven sağlamak için geliştirdiğimiz ve başarıyla uyguladığımız Hal Kayıt Sistemi’ne kayıtlı kişi sayısında bir önceki yıla kıyasla %6,64 yükseliş kaydedilirken sistemdeki bildirim sayısı ise 12 milyon 776 bin olarak gerçekleşmiştir. 
 
GÜMRÜK İDARELERİNCE TAHSİL EDİLEN VERGİLERİN TOPLAM İÇERİSİNDEKİ PAYI %22,41
Gümrük idareleri tarafından tahsil edilen vergi tutarı Nisan ayında 10 milyar 690 milyon TL olmuştur. 2020 yılı Ocak-Mart döneminde ülkemiz vergi gelirleri toplamı 176 milyar 100 milyon TL iken Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı ise %22,41 olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılında Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergiler toplamı ise 50 milyar 149 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
 
KADIN ESNAF SAYISI ARTTI
 Nisan ayı sonunda ülkemizde faaliyet gösteren esnaf ve sanatkâr sayısı işyeri sayısı 2 milyon 20 bin 150 olmuştur. 2020 yılının başından beri esnaf ve sanatkâr sayımızda yaklaşık 79 binlik artış kaydedilmiştir.  Kadınlarımızın ekonomideki yerlerinin çok daha güçlenmesi için adımlarımızı atmaya devam ediyoruz. Nisan ayı sonu itibarıyla kadın esnaf ve sanatkâr sayısı 309 bin 810’a yükselirken kadın esnaf sayımız son bir yılda yaklaşık 18 bin artmıştır.