“Sinsi Tehlike: Asbest”
Depremde yıkılan binaların çoğunun 2010 yılı öncesine ait olduğunu ve bu yapılarda asbest kullanıldığını hatırlatan Tutdere, yıkım sırasında bu zehirli maddenin havaya karıştığını vurguladı. Konuşmasında, 11 Eylül saldırıları sonrası yapılan asbest analizlerine atıfta bulunan Tutdere, deprem bölgelerinde bu durumun 100 kat daha büyük bir tehdit oluşturduğunu belirtti:
“Yaptığımız hesaplamalara göre, önümüzdeki 10 yıl içinde 300 bin ila 400 bin kişi asbest kaynaklı kanser türlerine yakalanma riski taşıyor. Bu, depremde kaybettiğimiz canlardan bile daha büyük bir felaket olabilir.”
“Sağlık Sistemine Büyük Yük Olacak”
Tutdere, asbestin uzun vadede sağlık sistemine büyük bir yük getireceğini ve Türkiye’nin ciddi bir halk sağlığı kriziyle karşı karşıya kalabileceğini söyledi. Enkaz kaldırma çalışmalarının çevre sağlığını da tehdit ettiğini belirterek, şu bilgileri paylaştı:
“Adıyaman’da 20 milyon ton, deprem bölgesinde 130 milyon ton atık oluştuğu tahmin ediliyor. Bazı araştırmalara göre bu rakam 350 ila 580 milyon ton arasında değişiyor. Eğer bu atıklar doğru yönetilmezse, hem insan sağlığı hem de çevre açısından geri dönülemez sonuçlar doğurabilir.”
“Belediyeler Bu Yükün Altından Kalkamıyor”
Deprem atıklarının yönetiminin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın sorumluluğunda olduğunu hatırlatan Tutdere, belediyelerin bütçe ve ekipman yetersizliği nedeniyle süreci verimli yönetemediğini söyledi. Hükümet ve Bakanlığa çağrıda bulunarak şunları ekledi:
“Biz, belediye olarak üzerimize düşeni yapıyoruz ama bu devasa moloz yığınlarını kaldırmak için daha fazla desteğe ihtiyacımız var. Türkiye Belediyeler Birliği ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, atıkların ayrıştırılması ve ekonomiye kazandırılması için kapsamlı bir sistem kurması gerekiyor.”
Uzmanlardan Destek Çağrısı
Oturumda, Hatay Büyükşehir Belediyesi’nden Ceren Yavuzyılmaz, İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği’nden Dr. Baran Bozoğlu ve Çevre Mühendisleri Odası’ndan Ali Güner de afet atıklarının yönetimiyle ilgili önerilerini paylaştı. Tüm uzmanlar, atık yönetimi konusunda acil bir eylem planı oluşturulması gerektiğini vurguladı.