Bu soruya Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın cevap vermesi ve neden Cargill’in
özellikle desteklendiği hakkında kamuoyunu ikna etmesi gerekmektedir.
22 Nisan 2020 tarihinde yayınlanan 31107 sayılı Resmi Gazetede yer alan Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı tebliğine göre 70 ülkede 160 bin çalıșanla üretim yapan Amerikan
șirketi Cargill firmasına kıyak yatırım teșvikleri verildi. Yapılan düzenlemeyle, 2019 yılında
113,5 Milyar $ ciro yapan dünya devi Cargill firmasının Kocaeli’nde bulunan tesislerinin
modernizasyonu yatırım teșviki kapsamına alındı. İlave istihdam sağlamayacağı teșvik
belgesinde açıkça ifade edilen 44,6 Milyon TL değerindeki modernizasyon için Cargill
firmasına %70 gelir/kurumlar vergisi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası
sağlandı. Cargill firması modernizasyon yatırım bedelinin %30’u kadar vergi indiriminden
yararlanacak. Böylece yabancı Cargill firmasına yaklașık olarak 21,5 Milyon TL yani
modernizasyon bedelinin %40’ı kadar devlet kıyağı/desteği yapılmıș olacak.
Amerikan șirketi Cargill firmasının istihdam olușturmayacağı teșvik belgesinde ifade edilen
modernizasyon yatırımı için %70 gelir/kurumlar vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve
KDV istisnası imkanları sağlanırken Türkiye’de sigortalı ișçi istihdamının %79,7’sini
sağlayan KOBİ’lere, Hazine ve Maliye Bakanlığı Koronavirüs salgını nedeniyle olușan son
yüzyılın en büyük ekonomik krizi döneminde ne gibi destek, teșvik ve imkânlar
sağlamaktadır?
%100 vergi indirimi mi? Hayır
%70 vergi indirimi mi? Hayır
%50 vergi indirimi mi? Maalesef hayır.
%10 vergi indirimi mi? Yine hayır.
O zaman KDV istisnası kesin yapılmıștır diyeceksiniz ama maalesef Bakanlık KDV desteği
bile sağlamıyor.
Peki, Hazine ve Maliye Bakanı Türkiye ekonomisinin can damarı olan ve toplam ișyeri
sayısının %99,7’sini olușturan KOBİ’lere hangi destek, teșvik ve imkanları sunuyor?
Hükümetin açıkladığı Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ve akabinde attığı adımlar ile
KOBİ’lerin çeșitli vergi ve sigorta primlerinin ertelenmesi ve bankacılık sistemi üzerinden
borç tahsisi yapılması sağlandı. Herhangi bir vergi indirimi veya istisnası değil sadece
erteleme “müjdesi” verildi. Bakanlık, KOBİ’lere kendi ellerinde olmayan bir nedenle,
Koronavirüs salgını nedeniyle geçirdikleri bu zor zamanlarında hiçbir destek veya teșvik
vermiyor, ama dünya devi (Amerika’nın en büyük 15 șirketi içerisinde ve dünyanın en
büyük 50 șirketi arasında yer alan) Cargill firmasına istihdam olușturmayacak tesis
modernizasyonu yatırımı için %70 gelir/kurumlar vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti
ve KDV istisnası sağlıyor. Hükümet KOBİ’leri doğrudan desteklemek yerine bankalara
yönlendiriyor, sadece borç tahsisi yapıyor. Yanlıș ekonomi politikaları nedeniyle zaten
hâlihazırda așırı borç yükü altında olan KOBİ’leri daha fazla borç batağına, faiz yükü altına
itiyorlar. Koronavirüs nedeniyle üretime ara vermek zorunda kalan, veya üretse bile talep
olmadığı için satıș yapamayan KOBİ’lerin azalan gelirleri ile daha fazla borç ve faiz yükünü
çevirebilmeleri mümkün değildir. Koronavirüs etkilerinin azalmasıyla ekonomiler normale
döndüğü zaman KOBİ’ler ağır borç-faiz yükü nedeniyle yeni bir finansal kriz ile karșı
karșıya kalacakları kaçınılmaz bir gerçektir.
Ayrıca, Cargill firmasına sağlanan devlet kıyağı/desteği yukarıda anlatılanlarla da sınırlı
değildir. Kocaeli ve çevresi, teșvik bölgeleri sınıflandırmasında birinci bölgede yer
almaktadır. Birinci bölgede yer alan yatırımlar için sağlanacak teșviklerde vergi indirimi
oranı %50, yatırım katkı oranı ise %15 olarak belirlenmiștir. Fakat, Cargill firması için
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 31107 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan tebliğinde vergi
indirimini %50 yerine %70 ve yatırım katkı oranını %15 yerine %30 olacak șekilde üst limit
arttırımlı yatırım teșviki düzenlemiștir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, finansal olarak yatırım için devlet desteğine
muhtaç olmayan dünya devi Cargill firmasının istihdam olușturmayacağı teșvik belgesinde
ifade edilen tesis modernizasyonu yatırımı için neden daha yüksek teșvik oranlarının
verildiğini açıklamalı ve kamuoyunu ikna etmelidir. Stratejik veya büyük ölçekli yatırım
sınıfında değerlendirilmesi mümkün olmayan, istihdam olușturmayacak, insan sağlığını
tehdit ettiği kamuoyu tarafından bilinen nișasta bazlı șeker ve glikoz șurubu üretiminde bir
numara olan Cargill firmasının bu modernizasyon yatırımı neden daha büyük teșvik
kapsamında değerlendirildiği hakkında Sanayi ve Teknoloji Bakanı gerekçeli kararı
açıklamalıdır.
Kamuoyu vicdanını en çok yaralayan ise; Türkiye pazarına yıllık 1 Milyar $ ciro hedefiyle
giren fakat Türkiye’deki sabit yatırım değeri toplam 500 milyon $’ı geçmeyen dünya devi
Cargill firması TC Cumhurbașkanlığı Yatırım Ofisi internet sitesinde “bașarı hikayeleri”
arasında gösterilmesidir
(https://www.invest.gov.tr/tr/whyturkey/successstories/sayfalar/cargill.aspx).
Ürettiği nișasta bazlı șekerin, glikoz șurubunun insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri
nedeniyle ilave ekstra vergilere muhatap olması gereken Cargill firmasının, vergi indirimleri
ve istisnaları ile el üstünde tutulması ve bunlar yetmiyormuș gibi hükümet tarafından
Cargill firmasının bașarı hikayeleri arasında sunulması toplumsal adalet ve eșitlik ilkelerini
derinden sarsmaktadır. Yerli ve milli ekonomi ve sanayinin güçlendirilmesi hedefini sürekli
dile getiren Cumhurbașkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı yatırım teșvik programlarını yeniden gözden geçirmeli ve tam istihdam hedefiyle
sil baștan hazırlamalıdır.
Saygılarımızla
Yeniden Refah Partisi
Ekonomik İşler Başkanlığı
/ @RefahEkonomi
Neden KOBİ’ler değil de Cargill firması destekleniyor?
Bu soruya Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın cevap vermesi ve neden Cargill’in
özellikle desteklendiği hakkında kamuoyunu ikna etmesi gerekmektedir.
22 Nisan 2020 tarihinde yayınlanan 31107 sayılı Resmi Gazetede yer alan Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı tebliğine göre 70 ülkede 160 bin çalıșanla üretim yapan Amerikan
șirketi Cargill firmasına kıyak yatırım teșvikleri verildi. Yapılan düzenlemeyle, 2019 yılında
113,5 Milyar $ ciro yapan dünya devi Cargill firmasının Kocaeli’nde bulunan tesislerinin
modernizasyonu yatırım teșviki kapsamına alındı. İlave istihdam sağlamayacağı teșvik
belgesinde açıkça ifade edilen 44,6 Milyon TL değerindeki modernizasyon için Cargill
firmasına %70 gelir/kurumlar vergisi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası
sağlandı. Cargill firması modernizasyon yatırım bedelinin %30’u kadar vergi indiriminden
yararlanacak. Böylece yabancı Cargill firmasına yaklașık olarak 21,5 Milyon TL yani
modernizasyon bedelinin %40’ı kadar devlet kıyağı/desteği yapılmıș olacak.
Amerikan șirketi Cargill firmasının istihdam olușturmayacağı teșvik belgesinde ifade edilen
modernizasyon yatırımı için %70 gelir/kurumlar vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve
KDV istisnası imkanları sağlanırken Türkiye’de sigortalı ișçi istihdamının %79,7’sini
sağlayan KOBİ’lere, Hazine ve Maliye Bakanlığı Koronavirüs salgını nedeniyle olușan son
yüzyılın en büyük ekonomik krizi döneminde ne gibi destek, teșvik ve imkânlar
sağlamaktadır?
%100 vergi indirimi mi? Hayır
%70 vergi indirimi mi? Hayır
%50 vergi indirimi mi? Maalesef hayır.
%10 vergi indirimi mi? Yine hayır.
O zaman KDV istisnası kesin yapılmıștır diyeceksiniz ama maalesef Bakanlık KDV desteği
bile sağlamıyor.
Peki, Hazine ve Maliye Bakanı Türkiye ekonomisinin can damarı olan ve toplam ișyeri
sayısının %99,7’sini olușturan KOBİ’lere hangi destek, teșvik ve imkanları sunuyor?
Hükümetin açıkladığı Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ve akabinde attığı adımlar ile
KOBİ’lerin çeșitli vergi ve sigorta primlerinin ertelenmesi ve bankacılık sistemi üzerinden
borç tahsisi yapılması sağlandı. Herhangi bir vergi indirimi veya istisnası değil sadece
erteleme “müjdesi” verildi. Bakanlık, KOBİ’lere kendi ellerinde olmayan bir nedenle,
Koronavirüs salgını nedeniyle geçirdikleri bu zor zamanlarında hiçbir destek veya teșvik
vermiyor, ama dünya devi (Amerika’nın en büyük 15 șirketi içerisinde ve dünyanın en
büyük 50 șirketi arasında yer alan) Cargill firmasına istihdam olușturmayacak tesis
modernizasyonu yatırımı için %70 gelir/kurumlar vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti
ve KDV istisnası sağlıyor. Hükümet KOBİ’leri doğrudan desteklemek yerine bankalara
yönlendiriyor, sadece borç tahsisi yapıyor. Yanlıș ekonomi politikaları nedeniyle zaten
hâlihazırda așırı borç yükü altında olan KOBİ’leri daha fazla borç batağına, faiz yükü altına
itiyorlar. Koronavirüs nedeniyle üretime ara vermek zorunda kalan, veya üretse bile talep
olmadığı için satıș yapamayan KOBİ’lerin azalan gelirleri ile daha fazla borç ve faiz yükünü
çevirebilmeleri mümkün değildir. Koronavirüs etkilerinin azalmasıyla ekonomiler normale
döndüğü zaman KOBİ’ler ağır borç-faiz yükü nedeniyle yeni bir finansal kriz ile karșı
karșıya kalacakları kaçınılmaz bir gerçektir.
Ayrıca, Cargill firmasına sağlanan devlet kıyağı/desteği yukarıda anlatılanlarla da sınırlı
değildir. Kocaeli ve çevresi, teșvik bölgeleri sınıflandırmasında birinci bölgede yer
almaktadır. Birinci bölgede yer alan yatırımlar için sağlanacak teșviklerde vergi indirimi
oranı %50, yatırım katkı oranı ise %15 olarak belirlenmiștir. Fakat, Cargill firması için
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 31107 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan tebliğinde vergi
indirimini %50 yerine %70 ve yatırım katkı oranını %15 yerine %30 olacak șekilde üst limit
arttırımlı yatırım teșviki düzenlemiștir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, finansal olarak yatırım için devlet desteğine
muhtaç olmayan dünya devi Cargill firmasının istihdam olușturmayacağı teșvik belgesinde
ifade edilen tesis modernizasyonu yatırımı için neden daha yüksek teșvik oranlarının
verildiğini açıklamalı ve kamuoyunu ikna etmelidir. Stratejik veya büyük ölçekli yatırım
sınıfında değerlendirilmesi mümkün olmayan, istihdam olușturmayacak, insan sağlığını
tehdit ettiği kamuoyu tarafından bilinen nișasta bazlı șeker ve glikoz șurubu üretiminde bir
numara olan Cargill firmasının bu modernizasyon yatırımı neden daha büyük teșvik
kapsamında değerlendirildiği hakkında Sanayi ve Teknoloji Bakanı gerekçeli kararı
açıklamalıdır.
Kamuoyu vicdanını en çok yaralayan ise; Türkiye pazarına yıllık 1 Milyar $ ciro hedefiyle
giren fakat Türkiye’deki sabit yatırım değeri toplam 500 milyon $’ı geçmeyen dünya devi
Cargill firması TC Cumhurbașkanlığı Yatırım Ofisi internet sitesinde “bașarı hikayeleri”
arasında gösterilmesidir
(https://www.invest.gov.tr/tr/whyturkey/successstories/sayfalar/cargill.aspx).
Ürettiği nișasta bazlı șekerin, glikoz șurubunun insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri
nedeniyle ilave ekstra vergilere muhatap olması gereken Cargill firmasının, vergi indirimleri
ve istisnaları ile el üstünde tutulması ve bunlar yetmiyormuș gibi hükümet tarafından
Cargill firmasının bașarı hikayeleri arasında sunulması toplumsal adalet ve eșitlik ilkelerini
derinden sarsmaktadır. Yerli ve milli ekonomi ve sanayinin güçlendirilmesi hedefini sürekli
dile getiren Cumhurbașkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı yatırım teșvik programlarını yeniden gözden geçirmeli ve tam istihdam hedefiyle
sil baștan hazırlamalıdır.
Saygılarımızla
Yeniden Refah Partisi
Ekonomik İşler Başkanlığı
eBülten 03 Mayıs 2020
2
YENİDEN REFAH PARTİSİ EKONOMİK İŞLER BAŞKANLIĞI
3
YENİDEN REFAH PARTİSİ EKONOMİK İŞLER BAŞKANLIĞI
Neden KOBİ’ler değil de Cargill firması destekleniyor?
Bu soruya Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın cevap vermesi ve neden Cargill’in
özellikle desteklendiği hakkında kamuoyunu ikna etmesi gerekmektedir.
22 Nisan 2020 tarihinde yayınlanan 31107 sayılı Resmi Gazetede yer alan Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı tebliğine göre 70 ülkede 160 bin çalıșanla üretim yapan Amerikan
șirketi Cargill firmasına kıyak yatırım teșvikleri verildi. Yapılan düzenlemeyle, 2019 yılında
113,5 Milyar $ ciro yapan dünya devi Cargill firmasının Kocaeli’nde bulunan tesislerinin
modernizasyonu yatırım teșviki kapsamına alındı. İlave istihdam sağlamayacağı teșvik
belgesinde açıkça ifade edilen 44,6 Milyon TL değerindeki modernizasyon için Cargill
firmasına %70 gelir/kurumlar vergisi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası
sağlandı. Cargill firması modernizasyon yatırım bedelinin %30’u kadar vergi indiriminden
yararlanacak. Böylece yabancı Cargill firmasına yaklașık olarak 21,5 Milyon TL yani
modernizasyon bedelinin %40’ı kadar devlet kıyağı/desteği yapılmıș olacak.
Amerikan șirketi Cargill firmasının istihdam olușturmayacağı teșvik belgesinde ifade edilen
modernizasyon yatırımı için %70 gelir/kurumlar vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti ve
KDV istisnası imkanları sağlanırken Türkiye’de sigortalı ișçi istihdamının %79,7’sini
sağlayan KOBİ’lere, Hazine ve Maliye Bakanlığı Koronavirüs salgını nedeniyle olușan son
yüzyılın en büyük ekonomik krizi döneminde ne gibi destek, teșvik ve imkânlar
sağlamaktadır?
%100 vergi indirimi mi? Hayır
%70 vergi indirimi mi? Hayır
%50 vergi indirimi mi? Maalesef hayır.
%10 vergi indirimi mi? Yine hayır.
O zaman KDV istisnası kesin yapılmıștır diyeceksiniz ama maalesef Bakanlık KDV desteği
bile sağlamıyor.
Peki, Hazine ve Maliye Bakanı Türkiye ekonomisinin can damarı olan ve toplam ișyeri
sayısının %99,7’sini olușturan KOBİ’lere hangi destek, teșvik ve imkanları sunuyor?
Hükümetin açıkladığı Ekonomik İstikrar Kalkanı paketi ve akabinde attığı adımlar ile
KOBİ’lerin çeșitli vergi ve sigorta primlerinin ertelenmesi ve bankacılık sistemi üzerinden
borç tahsisi yapılması sağlandı. Herhangi bir vergi indirimi veya istisnası değil sadece
erteleme “müjdesi” verildi. Bakanlık, KOBİ’lere kendi ellerinde olmayan bir nedenle,
Koronavirüs salgını nedeniyle geçirdikleri bu zor zamanlarında hiçbir destek veya teșvik
vermiyor, ama dünya devi (Amerika’nın en büyük 15 șirketi içerisinde ve dünyanın en
büyük 50 șirketi arasında yer alan) Cargill firmasına istihdam olușturmayacak tesis
modernizasyonu yatırımı için %70 gelir/kurumlar vergi indirimi, gümrük vergisi muafiyeti
ve KDV istisnası sağlıyor. Hükümet KOBİ’leri doğrudan desteklemek yerine bankalara
yönlendiriyor, sadece borç tahsisi yapıyor. Yanlıș ekonomi politikaları nedeniyle zaten
hâlihazırda așırı borç yükü altında olan KOBİ’leri daha fazla borç batağına, faiz yükü altına
itiyorlar. Koronavirüs nedeniyle üretime ara vermek zorunda kalan, veya üretse bile talep
olmadığı için satıș yapamayan KOBİ’lerin azalan gelirleri ile daha fazla borç ve faiz yükünü
çevirebilmeleri mümkün değildir. Koronavirüs etkilerinin azalmasıyla ekonomiler normale
döndüğü zaman KOBİ’ler ağır borç-faiz yükü nedeniyle yeni bir finansal kriz ile karșı
karșıya kalacakları kaçınılmaz bir gerçektir.
Ayrıca, Cargill firmasına sağlanan devlet kıyağı/desteği yukarıda anlatılanlarla da sınırlı
değildir. Kocaeli ve çevresi, teșvik bölgeleri sınıflandırmasında birinci bölgede yer
almaktadır. Birinci bölgede yer alan yatırımlar için sağlanacak teșviklerde vergi indirimi
oranı %50, yatırım katkı oranı ise %15 olarak belirlenmiștir. Fakat, Cargill firması için
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 31107 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan tebliğinde vergi
indirimini %50 yerine %70 ve yatırım katkı oranını %15 yerine %30 olacak șekilde üst limit
arttırımlı yatırım teșviki düzenlemiștir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, finansal olarak yatırım için devlet desteğine
muhtaç olmayan dünya devi Cargill firmasının istihdam olușturmayacağı teșvik belgesinde
ifade edilen tesis modernizasyonu yatırımı için neden daha yüksek teșvik oranlarının
verildiğini açıklamalı ve kamuoyunu ikna etmelidir. Stratejik veya büyük ölçekli yatırım
sınıfında değerlendirilmesi mümkün olmayan, istihdam olușturmayacak, insan sağlığını
tehdit ettiği kamuoyu tarafından bilinen nișasta bazlı șeker ve glikoz șurubu üretiminde bir
numara olan Cargill firmasının bu modernizasyon yatırımı neden daha büyük teșvik
kapsamında değerlendirildiği hakkında Sanayi ve Teknoloji Bakanı gerekçeli kararı
açıklamalıdır.
Kamuoyu vicdanını en çok yaralayan ise; Türkiye pazarına yıllık 1 Milyar $ ciro hedefiyle
giren fakat Türkiye’deki sabit yatırım değeri toplam 500 milyon $’ı geçmeyen dünya devi
Cargill firması TC Cumhurbașkanlığı Yatırım Ofisi internet sitesinde “bașarı hikayeleri”
arasında gösterilmesidir
(https://www.invest.gov.tr/tr/whyturkey/successstories/sayfalar/cargill.aspx).
Ürettiği nișasta bazlı șekerin, glikoz șurubunun insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri
nedeniyle ilave ekstra vergilere muhatap olması gereken Cargill firmasının, vergi indirimleri
ve istisnaları ile el üstünde tutulması ve bunlar yetmiyormuș gibi hükümet tarafından
Cargill firmasının bașarı hikayeleri arasında sunulması toplumsal adalet ve eșitlik ilkelerini
derinden sarsmaktadır. Yerli ve milli ekonomi ve sanayinin güçlendirilmesi hedefini sürekli
dile getiren Cumhurbașkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı yatırım teșvik programlarını yeniden gözden geçirmeli ve tam istihdam hedefiyle
sil baștan hazırlamalıdır.