Dünkü gazetelerde gözüme bir haber çarptı ; bölgemizde kirazlar çiçek açtı deniliyordu. Haberde kirazın bölgemiz halkına olan katkısından bahsediliyordu. Yazılanların hepsi doğru idi. Peki dünyaya adını duyurduğumuz Kiraz bölgemize nasıl geldi..? Kirazın babası sayılan “Napolyon “ kirazının memleketi nereydi.? Sultandağı ve Dereçine’yi damak tadı ile dünyaya tanıtan kirazın bölgeye gelişi nasıl oldu ?
Değerli okurlarımız bu konu ile ilgili daha öncede bir yazım olmuştu. Ancak Kiraz mevsimine girişimiz nedeniyle tekrar yazma gereğini hissettim. 1960.lı yıllar.. Sandıklı Ortaokulunun hiç gülmeyen yüzü ve disiplini ile tanınmış bir Tarih öğretmeni var.. İzzet Turgay.. Dersine çalışmayan öğrencinin saçlarını çeker, kopartır ve kanatır. Öğrenciyi dövdüğü zaman Allah yaratmış demez üstelik Ateistir. Talebelere yaptığı eziyetler nedeniyle Sandıklı insanı İzzet hocaya son derece tepkilidir. Hatta veliler o derece ileri gittiler ki sanıyorum bir eşi benzeri daha yoktur. Öğrenci velileri şehrin ileri gelenlerine İzzet Turgay bir başka yere tayin edilmez ise çocuklarını okula göndermeyeceklerini söylerler. Bunun üzerine İzzet Turgay’ın ataması Sultandağı Orta Okuluna yapılır. İzzet Turgay Ateistir, disiplinlidir ama toprağın dilinden anlayan, tarımı çok iyi bilen birisidir. Sultandağı’na göreve başlamak için gittiğinde oradaki iklimin değişikliği dikkatini çeker. Oradaki Eber Gölünün varlığı o bölgenin iklimine tarım açısından büyük bir etki yapmaktadır. Bölgeyi inceleyen ve gözlemleyen İzzet Turgay memleketin ileri gelenlerini bir bir dolaşır ve onlara ;” bölgenizin iklimi Kiraz ve Elma yetiştiriciliği için idealdir. Bende yardımcı olayım bu bölgeye Kiraz ve Elma dikelim” der. Başta Sultandağlılar olmak üzere bölgedeki tarım ile uğraşanlar olaya sıcak bakarlar.
Değerli okurlarımız ; İzzet Turgay aslen Uluborluludur, Napolyon Kiraz’ın ve Elmanın memleketi ise Uluborlu’dur. Merhum İzzet Turgay bölgenin ileri gelenlerinden birkaç kişi ile Uluborlu’ya giderler ve Kiraz ile Elma fidanı getirip dikerler. İzzet Turgay’ın tahminleri tutar ve Elma ile Kirazdan yüksek verim alırlar. Verimin yüksek olması tarımla uğraşanları Elma ve Kiraz ekmeye, dikmeye yönlendirir. Kiraz ve Elması ile ünlenen Sultandağı ve Dereçine bölgesinin ürettiği kiraz ve elmanın memleketi Uluborlu’dur. İzzet Turgay’ın Sandıklı’dan Sultandağı’na sürülmesi o bölgenin kaderi olmuştur. Bölge halkı Kiraz ve Elmadan çok büyük paralar kazanmaktadırlar.
Esen kalın.
YORUMLAR